Có lẽ trong quãng đời sinh viên, không gì để lại nhiều cảm xúc đan xen như khi bước vào giai đoạn làm khóa luận tốt nghiệp. Đó không chỉ là một bài nghiên cứu học thuật – mà là cả một chặng đường thử thách sự kiên trì, bản lĩnh và cả sức khỏe của một người trẻ đang loay hoay giữa những lý thuyết và thực tiễn, giữa kỳ vọng và giới hạn.
Mỗi ngày trôi qua là một cuộc chiến với deadline, với dữ liệu cứng đầu, với những lần chỉnh sửa triền miên không dứt. Có những đêm thức trắng, mắt dán vào màn hình laptop, vừa gõ vừa nhủ thầm: “Chỉ cần viết xong chương này nữa thôi…”. Nhưng rồi mặt trời lên, cà phê nguội từ lâu, mà câu kết vẫn còn dở dang.
Sinh viên Đặng Thúy Hiền tham khảo ý kiến đồng nghiệp để thực hiện khóa luận tốt nghiệp
Có những lúc tưởng chừng như muốn buông xuôi – khi mô hình chạy sai, bảng biểu rối tung, hay chỉ đơn giản là một email phản hồi từ giảng viên hướng dẫn với lời nhận xét: “Em cần nghiên cứu lại chương 2, còn nhiều vấn đề chưa rõ.”Chỉ một câu đó thôi, đủ để bao công sức như bị xóa nhòa trong chớp mắt.
Ngoài áp lực học thuật, còn là áp lực tâm lý. Bạn bè xung quanh đứa thì đã nộp, đứa thì gần xong, còn mình vẫn đang bối rối giữa hàng chục bài nghiên cứu chưa đọc hết, và bảng câu hỏi khảo sát mới thu được vài phản hồi lẻ loi. Có đôi lúc phải tự nhủ: “Không sao, ai cũng có tiến độ của riêng mình. Mình sẽ làm được.” Nhưng trong lòng thì nặng trĩu.
Khóa luận tốt nghiệp không chỉ là bài kiểm tra năng lực học thuật cuối cùng. Nó còn là bài học về cách vượt qua sự trì hoãn, đối mặt với áp lực, học cách tìm kiếm sự giúp đỡ, và quan trọng nhất: không bỏ cuộc.
Rồi một ngày, file PDF cuối cùng cũng được nộp đi. Cảm giác lúc đó không phải là vui sướng vỡ òa, mà là một tiếng thở phào nhẹ nhõm. Như người leo núi chạm tay vào đỉnh, không còn sức để nhảy múa, chỉ biết ngồi xuống, nhìn lại quãng đường gian nan vừa trải qua.
Khóa luận kết thúc, nhưng những gì nó để lại thì ở lại mãi. Là lần đầu tiên nghiêm túc theo đuổi một vấn đề đến cùng. Là lần đầu biết cảm giác thất vọng khi công sức bị bác bỏ – và biết đứng dậy để viết lại. Là lần đầu biết “học” không chỉ là điểm số, mà là thái độ sống.
Và có lẽ, sau tất cả, khóa luận tốt nghiệp không khiến ta kiệt sức, mà khiến ta lớn lên.